Làn gió thổi nhẹ qua, mang theo cái lạnh
của rừng đêm làm H’Chi thức giấc ngồi dậy bỏ thêm củi vào bếp. Ngọn lửa hồng
leo quanh những thanh củi vừa chạm đầu vào nhau reo lên những tiếng cười vui
nho nhỏ: tí tách, tí tách... làm bắn ra những hạt lửa nhỏ li ti. Xa xa tiếng
rừng trăn trở khua trên các ngọn cây rào rào tiến dần lại làm rơi những hạt
sương đêm xuống tấm ni lông nghe lộp bộp, lộp bộp. Đêm đang trở dần về sáng.
Sau một ngày lang thang trong rừng tìm hái cây thuốc về giúp ami(1) chữa bệnh
cho người, H’Chi phải ngủ qua đêm trong rừng sâu một mình vì những chuyện bất
ngờ gặp phải trên đường đi.
Với người Tây Nguyên, rừng già như người mẹ
hiền nhưng nghiêm khắc đối với các con, sẵn sàng ban cho những đứa con ngoan
tất cả những gì chúng mong muốn, song cũng rất nghiêm khắc xử phạt những đứa
con hư. Mẹ rừng có thể cho ta giàu có, cho ta sức mạnh, cho ta niềm vui mỗi khi
bước vào nép mình dưới tán lá rừng và rừng cũng sẵn sàng nỗi giận, trút lũ lụt
xuống đầu những đứa con hư, xua muông thú đến trừng trị kẻ phá rừng - ami từng
bảo như thế.
Đêm
nay ngồi bên bếp lửa giữa rừng nhìn đám sương sà xuống nhẹ nhàng như làn khói
mỏng manh mang theo hương thơm của hoa lá ùa đến làm tâm hồn thanh thoát, sảng
khoái. Đêm chuyển dần về sáng. Tiếng đôi chim từ quyên gọi nhau nghe gần lắm,
có lẽ chúng sắp gặp nhau rồi. Amí bảo loài chim từ quyên tối lại chia nhau đi
kiếm ăn, mỗi con một cánh rừng, lấy tiếng gọi nhau làm hiệu. Chúng cứ đi và gọi
nhau như thế cho đến lúc gặp được nhau ngừng gọi cũng là lúc ông mặt trời thức
dậy. Trong rừng già, người đi rừng nghe tiếng chim để tính thời gian ban đêm,
biết được lúc nào trời sắp sáng, chuẩn bị dậy. Đối với H’Chi, được ngủ trong
rừng cũng là điều thú vị. Rừng đẹp và bí ẩn lắm, bao năm rồi có ai dám bảo hiểu
hết rừng đâu.
Soạt!
Một con chồn bằng con mèo lớn có bộ lông trắng muốt bất ngờ nhảy vọt qua mặt H’Chi
rồi đột ngột đứng im nhìn bếp lửa. Con chồn đẹp quá, nó nhìn bếp lửa như bị
thôi miên, bốn chân run run tựa như không đỡ nỗi tấm thân, chiếc đuôi dài cụp
xuống, mắt đờ đẫn, chậm chạp lê từng bước một lại gần H’Chi, mùi hương thơm
ngào ngạt tỏa ra như có ai đó vừa làm vỡ lọ nước hoa. Đúng là cầy hương rồi, H’Chi
thầm reo lên. Loài cầy hương có bộ phận sinh dục ở con đực tiết ra mùi thơm đặc
biệt, nó ăn ở khu rừng nào, người đi cách xa cả trăm mét đã nhận biết được mùi
thơm của nó. Thịt loài thú này thơm ngon lắm, nhưng quí nhất bộ xạ dùng để làm
thuốc chữa bệnh. Đối với những gia đình nào có phụ nữ mang bầu không ai dám
mang bộ xạ của cầy hương để trong nhà vì nghe mùi thơm đó, người phụ nữ có thể
bị sảy thai. Người ngoài phố thích mua xạ hương lắm, họ bảo bán cho người Tây
dùng chế nước hoa được nhiều tiền. Còn đối với người thầy thuốc nam nó là vị
thuốc quí hiếm. Thường thường những con cầy hương lông màu xám tro, vàng hoặc
nâu đen có sọc trắng chứ chưa bao giờ nghe nói lông màu trắng bao giờ. Hôm nay
gặp loại có màu lông lạ thế này không biết xạ nó dùng có tốt không mà mùi thơm
ngây ngất đến thế. Chắc Yang(2) rừng tặng mình đây, mừng thầm trong bụng. Mạy
thật, thế là mình được thêm vị thuốc quí, lại có món thịt rừng ngon lành ăn
sáng đây. Liếc mắt nhìn quanh bếp lửa thấy cây củi trăng trắng to bằng cổ tay
liền giơ tay chộp lấy làm vũ khí đập con cầy hương.
-
Ối!
H
Chi thét lên đau đớn, cánh tay phải tê dại như bị một luồng điện hàng ngàn oát
xuyên qua nhói vào óc.
-Phù!
Phù! Phù!
Con
rắn toàn thân màu trắng bạc cất cổ cao đến nửa mét, mồm bạnh ra như bàn tay
người lớn, giữa đỉnh đầu có đám vảy màu đen xếp theo hình mũi tên, vừa phun
nước bọt, vừa bỏ đi sau khi đã cắn một nhát vào bàn tay phải H’Chi. Mãi chăm
chú quan sát con cầy hương bị con rắn thôi miên, H’Chi nhầm thân rắn là thanh
củi định lấy đánh cầy hương nên bị nó cắn. Từ nhỏ nghe amí dạy: loài rắn nếu
con nào trên đầu có lớp vảy khác màu xếp theo hình mũi tên, loài đó là rắn cực
độc, vết cắn của nó có thể dẫn đến mất mạng trong vài phút. Lấy dây buộc ngang
cổ tay ngăn cho nọc độc không chạy vào tim, H’Chi lục gùi lấy mấy lá thuốc mang
theo nhai, nuốt nước, lấy bã định đắp vào vết cắn. Vết cắn của con rắn có ba lổ
nhỏ như ba hạt thóc cắm vào, tê buốt. Phải lấy bớt nọc độc ra mới được. H’Chi
cố chịu đau dùng tay trái bóp mạnh xung quanh vết cắn cho máu đen chảy ra, đó
chính là máu bị nhiễm nọc độc của rắn. Bổng mắt H’Chi mờ đi, tay không còn làm
chủ được, đầu nghe o o như có chiếc máy cày chạy trong đó. Chắc mình chết mất
nếu không nhanh tay, H’Chi nhả mấy chiếc lá trong miệng ra định dùng đắp vào
vết rắn cắn, nhưng tay như ai lấy mất rồi, trước mắt bếp lửa tự nhiên nhảy múa
to mãi, to mãi đến khi chỉ thấy một màu vàng chói lọi.
*
**
Không
biết ngất đi bao lâu, tiếng vật gì đó nặng nề rơi xuống làm H’Chi giật mình từ
từ tỉnh lại. Cánh tay phải đỡ đau hơn một chút, có thể ngồi dậy được. May thật
khi ngã xuống, bàn tay có vết rắn cắn vô tình rơi đúng vào miếng lá H’Chi nhả
ra, vì thế chiếc lá hút chất độc từ vết thương đẩy ra ngoài, nếu không ngã
trúng miếng lá ấy chắc chết quá! Bẻ một miếng nấm màu hồng bằng hạt bắp hái
được lúc chiều bỏ vào miệng nhai kĩ thấy có mùi thơm bay lên mũi, đầu lưỡi cảm
nhận được vị ngọt của đường, vị cay của quế làm đầu dịu hẳn cơn đau. Sau khi
nuốt nước, H’Chi nhả bả xoa nhè nhẹ vào vết thương; thật kì diệu, từ vết rắn
cắn như có một dòng nước mát theo cánh tay tràn vào cơ thể, nó chạy đến đâu
biết đến đấy chỉ một lúc sau H’Chi có cảm giác mình không còn bị thương, vết cắn
chỉ còn đọng lại vảy của vết máu đen bám vào bàn tay. Tuyệt thật, nếu không có
mấy chiếc lá nhặt được của bầy khỉ bỏ rơi bên sình chắc mình đã chết. Tại sao
nọc của loài rắn trắng này độc đến thế nhỉ? Gần năm năm đi rừng hái thuốc cùng
amí, H’Chi chỉ thấy rắn có màu xanh, đen, vàng, đỏ, sọc... chứ chưa bao giờ gặp
loài rắn trắng bạch như hôm nay.
*
**
Nghe
ama(3) bảo rắn ở Tây Nguyên nhiều lắm nhưng không bao giờ tự nhiên tấn công
người, kể cả loài rắn hổ chúa. Người ta gọi nó là rắn hổ chúa vì loại rắn này
thức ăn hàng ngày của nó chính lại là thịt đồng loại. Các loài rắn khác khi
nhìn thấy rắn chúa toàn thân như bị tê liệt, nằm im chờ rắn chúa ngoạm cổ cắn
chết rồi nuốt dần, nuốt dần cả con rắn xấu số vào bụng. Cách ăn mồi này khác
hẳn các loài trăn, rắn khác: Khi bắt được mồi, chúng phải quấn lấy con mồi như
người ta quấn dây kín từ đầu, đến chân làm con mồi nghẹt thở, chết; lúc đó
chúng mới thong thả nuốt dần con mồi.
Còn loài trăn lại có nhiều cách bắt mồi
khác nhau, có con núp bên đường chờ con mồi đi qua lao đầu ra ngoạm vào chân
rồi mới quăng mình quấn tròn con mồi như bó củi. Răng của trăn mọc quặp vào trong
do đó khi đớp đúng con mồi, nó giữ chặt lắm, không con mồi nào thoát được. Có
con lại ngoắc đầu và đuôi lên trên lối mòn bầy thú thường đi qua như người ta
chăng dây phơi đồ, chờ con mồi đi qua, buông mình rơi xuống quấn tròn. Song có
lẽ săn mồi độc đáo nhất là loài trăn gió, bộ da màu vàng điểm những ô hình lục
giác, viền đen, hay leo lên trên các ngọn cây và có thể lao từ ngọn cây cao
hàng chục sải tay xuống mặt đất cắn trúng chân con mồi. Có lẽ vì vậy nên người
ta gọi nó là trăn gió.
Một lần theo ami đi hái thuốc H’Chi nhìn
thấy một con trăn to như bắp đùi người lớn bò bằng nửa thân sau đầu ngẩng cao
tới gần hai mét vừa tiến lên phía trước vừa uốn éo những động tác đẹp như diễn
viên xiếc múa. Bầy khỉ đang bới đất nhặt hạt dẻ đứng ngây ra nhìn, không con
nào cử động được. Mãi đến khi con trăn đổ mình há miệng đỏ lòm, đầy răng lởm
chởm ngoạm vào tay một con khỉ, quăng người cuốn tròn lại, con khỉ chỉ kịp kêu:
Khẹc! Một tiếng kêu tắc nghẹn, lúc đó cả bầy mới nháo nhào bỏ chạy, leo tít lên
ngọn cây. Đầu con trăn chỉ to bằng nửa đầu con khỉ, vậy mà nó nuốt cả con khỉ
nặng trên hai chục kí chắc nặng bằng chính trọng lượng nó vào bụng ngon lành.
Nuốt xong con khỉ, con trăn khoanh tròn nằm ngủ tại chổ, amí chặt một cây dài
để lên người nó, nó vẫn ngủ. Lấy dây cột cổ con trăn buộc vào khúc cây để trên
mình nó, nó mới giật mình quấn quanh thân cây để amí và H’Chi khiêng về. Loài
trăn to lớn nhưng không có nọc độc như rắn, khi đã ăn no hoặc mới lột da rất
hiền, bắt nó dễ như bắt rùa, nó không chống cự. Nhưng mùa cặp đôi, hoặc đang
đói chúng trở nên hung dữ không tha bất cứ một loài động vật nào nếu bắt gặp.
Con rắn trắng cắn mình, có lẽ nó tưởng mình
tấn công nó, H’Chi tự nhủ; lẽ ra mình phải lưu tâm khi thấy con cầy hương tự
nhiên bị mất hết bản năng của loài thú, phải cảnh giác quan sát xung quanh. Không
vì muốn bắt con chồn, chắc mình phát hiện ra con rắn không bị nó cắn; âu đó
cũng là bài học đắt giá cho sự thiếu cảnh giác khi ở trong rừng. Còn con cầy
hương nhờ tiếng kêu đau đớn của mình mới chợt tỉnh, chạy thoát. H’Chi tiếc rẻ,
giá như mình cẩn thận hơn để con rắn cắn con cầy hương, mình sẽ đuổi con rắn đi,
lấy được con cầy hương rồi, tiếc quá.
Sương
mù mỗi lúc một nhiều, cách khoảng vài mét, các gốc cây chỉ còn thấy mờ mờ sau
ánh lửa. Xa xa tiếng một con gà rừng cất tiếng gáy, làm lũ gà đậu trong vùng
giật mình thi nhau đáp lại. Tiếng gà lan tỏa khắp không gian, báo hiệu một ngày
mới sắp bắt đầu. H’ Chi mĩm cười: Thế là đã qua một đêm một mình ở rừng để đi
hái thuốc giúp amis mang về chữa bệnh cứu người. Ngày mai về kể cho các bạn học
cùng lớp nghe chuyện xảy ra đêm nay chắc nhiều bạn sẽ không tin, nhưng rừng già
Tây Nguyên huyền bí như vậy đấy.
Chú thích:
1.
Ami: mẹ – tiếng Êđê;
2.
Yang: thần inh tiếng Êđê;
3.
Ama: ba - tiếng Êđê.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
NHẬN XÉT MỚI