MÙA BƯỚM SÂU MUỒNG - Tản văn của LÊ XUYÊN - CHƯ YANG SIN SỐ 310 tháng 6 năm 2018

Tháng tư Tây Nguyên, khi đất trời thắp lên cái nắng gắt gỏng trên từng cành cây kẽ lá, khi cái gió và cơn mưa đầu mùa bất chợt gọi về cũng là lúc mùa bướm sâu muồng xuất hiện.

Đi giữa Tây Nguyên mùa nắng, vậy mà không mấy ai quan tâm đến nắng. Người ta say đắm chiêm ngưỡng vẻ đẹp đến nao lòng của một loài côn trùng mang tên bướm sâu muồng. Đâu phải chỉ Tây Nguyên mới có bướm vàng, thế nhưng cánh bướm được giao hoà, đẫm mình trong nắng, trong gió thì dường như chỉ vùng đất đỏ bazan mới có. Chính bởi thế lòng người xa gần mới say, mới dặt dìu tìm về nơi đây.

Lòng tôi chộn rộn, nao nao khi thấy từng đàn bướm bay rồi đậu vàng cả một góc sân nhà, vàng trên những vũng nước nhỏ, vàng ở nơi đất ẩm ướt, ở hai bên bờ hồ… Dọc những cung đường xanh ngát vào buôn, dọc những con đường nối huyện, nối tỉnh… bướm vàng dập dờn bay đậu khiến bước chân du khách ngược xuôi đều phải nán lại, trầm trồ, thưởng ngoạn. Khi ấy, đất trời Tây Nguyên cơ hồ như một tấm thảm vàng diệu vợi.

Người dân phố Núi vẫn thường gọi loài bướm ấy với cái tên sâu muồng, một loài bướm rất nhỏ có màu vàng nhạt. Chúng thường đẻ trứng, làm sâu, tạo kén trên những cây muồng vốn được trồng rất nhiều ở nơi đây. Những ngày nắng hạn, sâu muồng lặng lẽ ẩn mình dưới những tán lá xanh, đợi đến thời khắc phù hợp, kén sâu sẽ cựa mình. Để rồi giữa bầu trời cao nguyên lộng gió, sắc vàng rợp trời của hàng triệu cánh bướm tung bay làm ai nấy cũng phải vỡ oà ngạc nhiên.

Bướm sâu muồng là hiện tượng chỉ có ở Tây Nguyên. Loài bướm ấy không hề gây nguy hại cho con người cũng như các loài thực vật khác. Mỗi năm một lần, mùa bướm sâu muồng xuất hiện khiến cho tất cả mọi người đều phải hồi hộp chờ đợi, phải ngỡ ngàng ngạc nhiên vì vẻ đẹp của chúng.

Năm nào tôi cũng trở về thăm quê đúng vào dịp mùa bướm sâu muồng nở, vậy mà cảm giác tò mò và háo hức vẫn cứ như lần đầu biết đến mùa bướm sâu muồng vậy. Tôi chọn khoảng thời gian thích hợp vào giữa trưa để ngắm chúng. Nếu nhìn vào một cánh bướm sâu muồng đi lạc, hẳn sẽ không đọng lại trong ta cảm xúc gì, thế nhưng nếu tập trung vào cả một đàn bướm với triệu con cùng hoà nhịp, ta sẽ thấy sức hút đặc biệt của loài côn trùng mảnh mai, nhỏ bé mà vô cùng đáng yêu ấy. 

Mùa bướm sâu muồng về đẹp lắm. Bướm vàng đậu kín trên bông dã quỳ hiếm hoi còn sót lại. Bướm dập dìu trên triền hoa dại bên đường, và đặc kín trên những vũng nước nhỏ đọng trên nền đất đỏ. Dọc đường đi, những cánh bướm lao mình trong không trung, rủ nhau sà xuống rồi lại bay lên như như một triền vải lụa mỏng mềm, thanh thoát, êm dịu, phấp phới. Chúng va mình vào xe, vào cả người đi đường làm biết bao tâm hồn trở nên thảng thốt. Chúng khiến những bước chân đang lên nương, lên rẫy bớt nhọc nhằn, vội vã. Chúng dệt nên khung trời kỉ niệm cho biết bao tâm hồn trẻ thơ...

Người ta ví tháng tư ở Tây Nguyên là tháng của con ong đi lấy mật chẳng khác nào người con gái chịu khó của núi rừng cao nguyên dẻo dai, khoẻ khoắn. Đất trời có thứ ngôn ngữ của nắng mưa; cỏ cây, vạn vật có thứ ngôn ngữ âm thanh, sắc màu. Chính cái nắng cái mưa đã làm nên một phần cuộc đời của con người nơi xứ sở đại ngàn và mùa bướm sâu muồng đã làm nên vẻ riêng cho con người và vùng đất phố núi nơi đây.

Tần ngần đứng giữa sắc trời vàng óng của mùa bướm sâu muồng tháng tư, bỗng thấy lòng chùng chình chẳng muốn bước. Đơn giản chỉ vì muốn thu vào mình cảnh tượng đẹp mê hồn của một miền đất hội tụ rất nhiều những ưu ái của đất trời ban tặng. Đơn giản vì thấy thế giới bỗng nhiên thu nhỏ ở cái dịu dàng, nhẹ nhàng, êm ả đến không ngờ qua những cánh bướm nhỏ xinh tựa những vạt hoa bên đường rung rinh trong gió. Và đơn giản chỉ vì thấy cuộc đời  thật đẹp bởi những điều dung dị, nhỏ bé như thế.

Bất kì ai sinh ra và lớn lên ở Tây Nguyên đều quá đỗi quen thuộc với mùa bướm sâu muồng. Vậy mà đi giữa bầu trời xanh vợi, bềnh bồng mây trắng, bềnh bồng những cánh bướm mỏng tang, lòng người vẫn không khỏi rung động,  xuyến xao. Lòng nhủ lòng thật nhẹ nhàng trong từng bước chân, hơi thở để có thể níu giữ, tận hưởng trọn vẹn khoảnh khắc diệu kì này.