Thứ Hai, 30 tháng 7, 2018

GIỮA VÙNG ĐẤT NÓNG - bút ký dự thi của H’LINH NIÊ - CHƯ YANG SIN SỐ 311 tháng 7 năm 2018



Tác phẩm dự thi viết bút ký chủ đề:
“Công An Đắk Lắk bản lĩnh, nhân văn, vì nhân dân phục vụ”




Do ảnh hưởng của gió mùa Tây Nam mấy ngày nay, Buôn Ma Thuột mưa dầm. Hai chiếc gạt nước cần mẫn lia ngang cố giúp chủ nhân làm sáng hơn tấm kính đầu xe, vậy mà vẫn cảm thấy như đang bồng bềnh bơi đi trong biển sương mù đặc quánh trên đèo Hà Lan. Xe phải bật đèn vàng để di chuyển.
Hơn 3 năm, kể từ ngày khảo sát làm đề án quy hoạch làng nghề cho tỉnh, tôi mới trở lại Ea H’leo nên nếu chỉ có bão mới hoãn chuyến đi, chứ mưa vậy đã ngán gì. Cuộc hẹn của Đại tá Y Thoan Hmok - nguyên Phó giám đốc Công an tỉnh, với Đại tá Lê Văn Sơn - Trưởng công an huyện Ea H’leo, những người bạn chiến đấu từng vào sinh ra tử với anh hùng LLVT Y Ni Ksor, chính là động lực để chúng tôi dầm mưa mà đi là thế  
Có thể ít người biết việc huyện Ea H’leo được Bộ Công an xếp vào địa bàn “nóng”, là trọng điểm phức tạp về cả an ninh chính trị lẫn an toàn xã hội. Bởi không chỉ là nơi có số dân đông thứ 4/15 thành phố, huyện, thị trong toàn tỉnh Đắk Lắk, ngoài người dân tộc tại chỗ Êđê và Jrai, còn có tới  24 tộc người trong cả nước, đông nhất là Tày – Nùng, đang cùng cộng cư, mang theo nguy cơ tiềm ẩn tệ nạn tàng trữ và buôn bán ma tuý. Đây còn là địa bàn giáp ranh với các huyện của tỉnh Gia Lai, từng là trọng điểm móc nối chỉ đạo của Fulrô gây biểu tình bạo loạn những năm 2001-2008.
Ea H'leo là miền đất đỏ. Mặc dù diện tích rừng tự nhiên đã giảm, nhưng cao su, cà phê ngát xanh bạt ngàn là hai loại cây công nghiệp chủ đạo và bây giờ thêm những cánh đồng sả cũng xanh ngăn ngắt để chưng cất tinh dầu, mang lại thêm thu nhập đáng kể cho người dân và cho ngân sách của huyện. Ea H'Leo từng được Nhà nước trao tặng danh hiệu đơn vị Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, với lịch sử hào hùng của chiến thắng Cẩm Ga -Thuần Mẫn, mở màn cho Chiến dịch Buôn Ma Thuột, giải phóng tỉnh Đắk Lắk. Ngày nay, huyện đang vươn lên trở thành một trong những địa phương nằm trong tốp đầu của tỉnh về phát triển kinh tế. Ngày 8.4.2010, huyện đã tổ chức lễ kỉ niệm 30 năm thành lập huyện và đón nhận Huân chương Lao động hạng Nhì của Nhà nước. Với thành tích đóng góp ngân sách đứng thứ 2 toàn tỉnh (chỉ sau thành phố Buôn Ma Thuột), toàn huyện đang phấn đấu trở thành đơn vị Anh hùng lao động trong thời kỳ đổi mới.
Thật vui khi ngắm nhìn sự tấp nập bán mua, với những cửa hàng biển hiệu đỏ vàng chi chít trên những trục đường của thị trấn huyện lỵ Ea Đrăng, nơi đang trên đường xây dựng đô thị văn minh hiện đại, trung tâm của tiểu vùng phía Bắc tỉnh Đắk Lắk. Năm 2016, thị trấn Ea Đrăng đã được công nhận là đô thị loại IV. Bên cạnh đó, ngày 19.5.2017 xã DLiê Yang, một xã có đông đồng bào dân tộc thiểu số, chính thức hoàn thành chương trình xây dựng xã Nông thôn mới đầu tiên của huyện.
Có được vài dòng ngắn ngủi trên và kết quả từ 2008 đến nay, giữa một vùng “đất nóng”, không xảy ra vụ việc bạo loạn chính trị nào, chắc chắn có sự đóng góp không nhỏ của Công an huyện.
Với vị trí cận kề một địa phương luôn có kẻ kích động vượt biên sang Cam-pu-chia và Thái Lan, trước đây là di tản và nay là lao động bất hợp pháp, bằng những lời rủ rê có việc làm thu nhập cao, ăn ở sung sướng. Nhất là từ khi Công ty Ô Lam của Ấn Độ đầu tư trồng tiêu tại xã Ea Lê, bị người dân đấu tranh đòi lại đất nên bắt trói người của Công ty, hàng loạt thanh niên bán hết tài sản kéo cả gia đình vượt biên. Để đảm bảo an ninh chính trị ở một vùng đất “dữ”, Công an Ea H’leo đã có những sáng kiến bất ngờ. Khi vận động được họ hồi hương, thay vì đưa ra kiểm điểm trước cộng đồng hay bắt tạm giam, các anh đã đề xuất chính quyền địa phương phối hợp tổ chức cho bà con tái hoà nhập cộng đồng, thậm chí toàn bộ chiến sỹ trong đơn vị còn trích lương, đóng góp chia sẻ những khó khăn ban đầu bằng gạo, muối, dầu… đưa đến tận từng gia đình. Công an trực tiếp đứng ra liên hệ ngân hàng cho vay vốn sản xuất, đề nghị nhà trường nhận các cháu đi học lại… Những việc làm tưởng như “không giống ai” ấy đã tạo được lòng tin ấm áp cho dân. Thông qua các già làng, trưởng các dòng họ, những sự hỗ trợ của chính quyền và công an, 85 trường hợp ra đi, đã có 35 hộ trở về (thậm chí Công an huyện còn cho xe ra tận biên giới đón về buôn). Nay những Kpă Y Nêk, Rchăm Y Pin, R’Ô Phi Ông… đều đã yên tâm làm ăn, con cái đến trường học hành ổn định. Không chỉ tuyên truyền phát động rộng rãi để người dân hiểu, không nghe lời kẻ xấu, công an còn đưa những người trở về đến nói chuyện tại các buôn. Nhân chứng sống động khiến bà con thêm tin tưởng. Đại đa số chiến sỹ trong đơn vị đều nói được tiếng Êđê, có thể trực tiếp trò chuyện thân mật cùng bà con.
Đại tá Lê Văn Sơn, Trưởng công an huyện, kể cho tôi nghe trường hợp của Siu Y Nhi, trở về tháng 5.2018: Được 2 tội phạm hình sự móc nối, Y Nhi đưa cả vợ con cùng vượt biên sang Cam-pu-chia, rồi từ đó qua Thái Lan. Ở đó 6 tháng, làm thuê được 5 tháng mà không có lương. Thực tế cuộc sống nơi xứ người không giấy tờ tuỳ thân, bị cảnh sát bắt 8 người trong số những kẻ cùng đi, không tiền, không nơi trú chân, lại bị vợ mang con bỏ theo người Thái, Y Nhi vô cùng hoang mang. Thông qua người nhà, Trung tá Y Sao - Phó công an huyện - có được số điện thoại của Y Nhi, anh trực tiếp gọi điện trò chuyện, thuyết phục, hứa bảo lãnh sinh mạng để họ yên tâm hồi hương. Thông qua người dân tốt bên nước bạn, nhờ đưa nhóm trở về. Nhưng thay vì đi theo đường tiểu ngạch, tới đâu điện thoại tới đó cho Y Sao biết và chỉ mất chừng 200 ngàn đồng cho xe ôm đưa tới biên giới, thì vì không đủ tiền, họ đành lên xe đò (chỉ 150 ngàn) về cửa khẩu Mộc Bài. Không có giấy tờ nên bị hải quan Cam-pu-chia giữ lại. Đơn vị phải cho xe tới nơi làm thủ tục đón nhận.
Bằng những nỗ lực của các anh, từ năm 2016 đến nay, tỷ lệ vượt biên giảm hẳn, chỉ còn lẻ tẻ vài ba người, đều đi tìm việc, không vì lý do chính trị. 
Với vấn đề an toàn xã hội, những việc làm của đơn vị cũng có hiệu quả cao.  Phòng chống ma tuý tại Ea H’Leo được coi là một trọng điểm, chỉ xếp ngay sau thành phố Buôn Ma Thuột, bởi người dân tộc phía bắc di cư đông, thanh niên không có việc làm thường xuyên tụ tập, nhất là tại xã Ea Wy, nơi tập trung toàn bà con dân tộc Tày (chiếm tới 62% dân toàn xã). Hàng năm số vụ và số đối tượng bị phát hiện tại xã cũng chiếm tỷ lệ tới 40% trên toàn huyện. Xác định việc cảm hoá người dân địa bàn là khâu quan trọng để ngăn chặn, giảm nguồn cung ma tuý, giảm số người nghiện, các anh đã cùng chính quyền huy động mọi sức mạnh tổng hợp ngoài chính quyền, đoàn thể, còn gia đình, dòng họ, người có uy tín, kể cả hàng xóm… để tham gia phòng, chống. Gần như nửa lực lượng được đưa xuống Ea Wy, rà soát, đánh giá mức độ, lập hồ sơ, khi cần thì xử lý hành chính cai nghiện tại cộng đồng hay bắt buộc tập trung… Chỉ trong năm 2017 – 2018 đã xác định được 64 người nghiện. Sau đó 17 đối tượng tự nguyện cai nghiện, 30 đối tượng Toà án huyện ra quyết định đưa vào Trung tâm cai nghiện.
Thực ra công việc cũng chẳng giản đơn như trong những dòng báo cáo kết quả. Các chiến sỹ còn phải đối đầu với nhiều hiểm nguy bất ngờ. Như khi bắt quả tang Triệu Văn Hùng ở thôn 6 xã Ea Khal tàng trữ 5,953 gam Heroin. Đối tượng chống trả quyết liệt để hòng thoát thân. Bằng các thế võ thuần thục, Trung uý Hà Văn Phương đã quyết tâm, nhanh chóng quật ngã đối thủ, nhưng lại bị hắn hung hãn cắn chảy máu. Đơn vị e ngại bị phơi nhiễm HIV đã đưa đồng chí Phương đi xét nghiệm, nhưng chưa xác định được. Hay cuộc hỗn chiến của những thanh niên mâu thuẫn sau chơi game ở thôn 4 xã Ea Hieo. Phía bên nhóm di cư sử dụng súng kíp, nhóm thanh niên Êđê dùng súng bi tự chế, bắn nhau. Mỗi bên đều có 2 người bị thương vong. Bằng nghiệp vụ, các anh khống chế bắt truy tố 2 đối tượng cầm đầu, vận động các đối tượng khác ra đầu thú để xử lý theo pháp luật… Thôn xóm bình yên, đời sống kinh tế các buôn bản ổn định, nụ cười bừng trong ánh mắt cả người dân lẫn các chiến sỹ.
Ngồi trong căn phòng ngát hương tinh dầu sả của Đại tá Lê Văn Sơn (như một cách khoe khéo rằng Công an huyện cũng là đơn vị tư vấn giúp mở rộng diện tích và vận động thành lập HTX chế biến tính dầu xả, nâng cao thu nhập cho người dân), mông lung theo những giọt mưa ngắn dài tí tách rơi ngoài sân. Trong tôi kỷ niệm đong đầy với Ea H’Leo sóng dậy. Tại đây, không chỉ có gia đình bác Ama Khê, một trong những vị Chủ tịch huyện Buôn Hồ đầu tiên của tỉnh Đắk Lắk sau thời chống Pháp, quê của những phụ nữ dòng họ Niê Kdam kế tục sự nghiệp chính trị của cha như Mai Hoa, Mai Hoan… mà còn là nơi chúng tôi đã cùng hai cố ca sỹ NSND Y Moan Ê Nuôl và H’Gang Snar, vừa đi vừa hát, gánh gồng và chất lên xe bò máy móc, nhạc cụ để về diễn tại buôn Dliê Yang, sau chuyến đi biểu diễn ở Bun-ga-ri trở về. Cũng trong một ngày mưa rả rích như thế. Bà con đội mưa ngồi xem, chúng tôi cũng mặc kệ mưa mà hát, báo hại kỹ thuật thỉnh thoảng bị điện giật vài cái. Đây cũng là nơi những học trò thân thương của tôi Y Brức, Y Liêm, Y Tuýt… vì gia cảnh mà tốt nghiệp trung cấp âm nhạc, múa rồi phải nuốt ước mơ vào lòng, quay lại cặm cụi với vườn cà phê, ruộng lúa. Và Y Phôn Ksor cũng thế… khó khăn lắm mới gỡ được phần nào gánh nặng gia đình vợ để em trở về với nghệ thuật, đủ an lòng và cảm xúc để làm nên những ca khúc đẹp như sử thi “Chim phí bay về cội nguồn”, “Đi tìm lời ru Nữ thần mặt trời”… Đây cũng là nơi trái tim nhạc sỹ Nguyễn Cường rung động để làm nên ca khúc nổi tiếng một thời “Đến với cao nguyên”, rằng “Vì một bình mình rừng thu sương tan/ Vì một trường ca Dam San/ Vì một dòng suối Ea Khal/ Tôi đến đây cao nguyên ơi”…
Tôi đã gặp Trung tá Y Sao Niê trong tâm trạng ấy. Dáng cao lớn, nụ cười cởi mở, anh gây cho người đối diện cảm giác tự tin và thân thiện. Là cháu của Amí Khê, anh được cậu Sa Phôn hướng đi học công an ngay từ khi tốt nghiệp lớp 12. Mặc dù bị cả gia đình phản đối vì e ngại lúc ấy đang là thời kỳ cao điểm cả tỉnh chống Fulrô, đây lại là ngành dễ gặp hiểm nguy đến tính mạng, nhưng tuổi trẻ ham đi xa, anh vẫn quyết tâm vác ba lô đến trường. Y Sao cười:
- Nào có biết gì về nghề nghiệp đâu. Cứ được đi xa là thích đã. Đến trường thấy áo xanh, áo vàng còn thắc mắc sao có bộ đội học chung với công an nhỉ? Học rồi mới hiểu thế nào là an ninh, thế nào là cảnh sát. Hiểu rồi là thích, là gắn bó với nghề nghiệp từ đó đến nay, nhất là được đảm bảo cuộc sống bình an cho chính quê hương thân yêu của mình.
Tốt nghiệp Đại học An ninh, Y Sao về nhận nhiệm vụ tại Công an tỉnh từ năm 1998, rồi 2012 lại về làm Phó Công an huyện Krông Năng. Mãi đến tháng 6.2014, để hợp lý hoàn cảnh gia đình, mới chính thức về nhận chức Phó Công an huyện Ea H’Leo. Thấy tôi săm soi mấy tờ Bằng khen của Ban Chỉ đạo Tây Nguyên về thành tích hoạt động và Huân chương Chiến sỹ vẻ vang hạng Nhất trong phòng làm việc của anh, Y Sao cười:
- Tất thảy hơn 50 cái các loại cô ạ. Treo ở nhà cũng không đủ chỗ.
Vâng! Đó là những minh chứng về thành tích của Y Sao khi tham gia các hoạt động bảo vệ an ninh chính trị của quê nhà. Như chuyên án CAK302 năm 2001, thực hiện việc vây bắt toán trưởng Y Kuăr  Buôn Yă vốn nằm vùng tại buôn Akô Mlieo (xã Hoà Thắng, Buôn Ma Thuột). Khi biết hắn có ý định cùng đồng bọn vượt biên qua Căm-pu-chia, Y Sao và đồng đội đã bí mật đuổi theo hành trình, tới tận Bình Dương, nhân cơ hội chúng đang ăn sáng, uống cà phê trong tiệm vắng vẻ tại Lái Thiêu, các anh đã ập vào, bằng các động tác nghiệp vụ, bắt gọn cả 3 tên, áp giải về Đắk Lắk. Ngày đó Y Sao là thượng sỹ, trẻ nhất đội công tác. Anh còn tham gia vây bắt hết các đối tượng trưởng các khu vực từ T2 đến T14 của địch. Góp phần hạ nhiệt cho vùng “đất nóng”. Y Sao cười hiền khi tôi hỏi các sự cố nghiệp vụ và chìa hai cánh tay mang những vết sẹo, kết quả của trận bị thanh niên  quá khích ở các buôn bủa vây ném đá, khi anh điều quân giải tán cuộc biểu tình ở phường Tân Lợi thành phố Buôn Ma Thuột năm 2004. Cả đôi bàn tay rộng đầy chai sần cùng vợ chăm sóc 1.000 gốc tiêu với 5 ha cà phê cho năng suất 4 tấn/ha (khá cao so với thu hoạch của bà con dân tộc thiểu số trong vùng). Y Sao đang có một gia đình hạnh phúc cùng người vợ là hậu phương vững chắc, với hai đứa con khoẻ, ngoan, mà trai lớn đã nối nghiệp ama đang học ở trường Công an.
Với những thành tích và những con người như Lê Văn Sơn, Y Sao Niê, Hà Văn Phương… cùng các đồng đội, năm 2017, Công an huyện Ea H’Leo được nhận Cờ thi đua của Tổng cục chính trị Công an nhân dân, được Bằng khen của Đảng bộ tỉnh Đắk Lắk về thành tích 5 năm liền đạt danh hiệu “Đảng bộ trong sạch vững mạnh”.
Mưa đã tạnh khi chúng tôi trên đường về lại Buôn Ma Thuột. Mặt trời cao nguyên hừng lên nhẹ nhàng lau khô giọt mưa trên lá những cánh rừng cao su, cà phê đã thoả thuê vẫy vùng no nê nước. Vùng “đất nóng” đang mỗi lúc một thêm mát mẻ và xanh màu bình yên ấm no. Nhờ sự góp sức của Công an Ea H’Leo.



Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét

NHẬN XÉT MỚI